A Semana Santa de Viveiro é unha das celebracións relixiosas máis antigas de Galicia. Do Venres de Dores ao Domingo de Resurrección, a localidade lucense atrae a miles de visitantes dispostos a gozar das procesións e actos que organizan coidadosamente as confrarías. Aquí tes toda a información sobre o programa, o pregón e as procesións da Semana Santa de Viveiro.
A Semana Santa conmemora a paixón, morte e resurrección de Xesús de Nazaret. E a de Viveiro é unha Semana Santa austera, en liña coas que se celebran na Semana Santa castelá.
As súas coidadas e numerosas procesións convértena en todo un acontecemento cultural e turístico que atrae cada ano a miles de visitantes. De feito, foi declarada de Interese Turístico Nacional en 1.989 e fai xa máis de dez anos, en 2013, conseguiu o recoñecemento como Festa de Interese Turístico Internacional.
No seu amplo programa de actos, destacan, sen dúbida, as concorridas procesións, que tinguen de devoción e paixón as rúas da localidade do Landro durante dez días.
Programa da Semana Santa de Viveiro 2024
A Semana Santa de Viveiro vai do Venres de Dores ao Domingo de Resurrección. Aínda que xa durante a Coresma se realizan actos relacionados, dentro do programa Adral. Así, organízanse concertos, charlas e presentacións antes de arrincar coa axenda oficial da Semana Santa de Viveiro.
O cartel da Semana Santa de Viveiro 2024 é obra de Dani Caxete e nel aparece unha imaxe da "Procesión da Misericordia".
As procesións, que son as grandes protagonistas, comezan o Venres de Dores, que en 2024 será o venres 22 de marzo.
Procesións do Venres de Dores en Viveiro: 22 marzo 2024
• 21:00 h: "Procesión da Virxe das Dores". É a primeira das procesións da Semana Santa viveirense. A "Venerable Orden Tercera Franciscana" saca a imaxe de "Dolores de Nuestra Señora". Parte da igrexa de San Francisco.
Sábado de Paixón en Viveiro: 23 marzo 2024. Pregón
O Sábado de Paixón é o día do pregón, que ten lugar no Teatro Pastor Díaz. O papel de pregoeiro recaeu en personalidades do mundo da cultura, da política ou dos medios.
O primeiro pregoeiro "documentado" foi Ramón Otero Pedrayo, no ano 1974. Tras el, Filgueira Valverde, Fraga Iribarne, Xosé Ramón Gayoso ou Luz Pozo Garza. En 2023, o pregón correu a cargo do profesor, escritor e historiador local Emilio Xosé Ínsua.
En 2024, o pregoeiro elixido pola Xunta de Confrarías é o psiquiatra Celso Arango López. Á súa ampla e prestixiosa traxectoria profesional nos ámbitos científico, médico e educativo únese ao seu estreito vínculo coa localidade de Viveiro, onde goza boa parte do seu tempo de lecer e da que son orixinarias as súas familias materna e paterna.
Procesións de Domingo de Ramos en Viveiro: 24 de marzo 2024
• 12:00 h: "Procesión da Entrada Triunfal de Xesús en Xerusalén", popularmente coñecida como "A Borriquita". Organizada pola "Orden de Santiago", consta dun único paso con catro esculturas: Xesucristo, "A Borriquita", unha muller de xeonllos e un neno que porta unha palma. Vai dende a igrexa de San Francisco á Praza Maior; alí realízase a tradicional bendición dos ramos.
• 20:00 h: "Procesión do Ecce-Homo dos Franceses". Chámase así porque, segundo a tradición, os franceses perdoaron aos viveirenses durante a Guerra de Independencia Española tras ver o fervor co que veneraban esta imaxe. Consta de catro imaxes: "Cristo de la Vera Cruz", "La Coronación de Espinas", "Virgen Inmaculada Dolorosa" e "Ecce-Homo de los Franceses".
Luns Santo en Viveiro: 25 de marzo 2024. Tamborrada
Os tambores resoan por todo Viveiro a partir das 21:00 h do Luns Santo.
A Tamborrada de Viveiro celébrase dende 2005 e lembra o "Romper la Hora" da famosa Semana Santa de Calanda (Teruel).
Tras percorrer o centro histórico, a parada final da Tamborrada é a Praza Maior, onde todas as bandas tocan ao unísono unha peza conxunta.
Procesións de Martes Santo en Viveiro: 26 marzo 2024
• 21:00 h: "Vía Crucis Procesional de Mulleres". A "Hermandad de la Santa Cruz" saca en procesión, dende a igrexa de San Francisco, as imaxes do "Cristo de la Vera Cruz" e "María al pie de la Cruz".
Procesións de Mércores Santo en Viveiro: 27 marzo 2024
• 22:00 h: "Vía Crucis Procesional de Homes". A “Hermandad de las Siete Palabras” leva en procesión a imaxe do "Cristo de la Agonía". Tamén parte da igrexa de San Francisco.
Procesións de Xoves Santo en Viveiro: 28 marzo 2024
• 19:30 h: "Procesión da Última Cea". Arrinca da igrexa de San Francisco tras o Lavatorio de Pés. Intégrana os seguintes pasos: "La Última Cena", "La Oración del Huerto" (o máis antigo, do século XVII), "El Cristo de la Columna", "El Ecce-Homo de la Caña" e "La Dolorosa". A orde de saída estableceuse seguindo o que di a Biblia.
• 22:00 h: "Procesión do Prendemento". Tras a Cea e o Sermón das Negacións de San Pedro, arrinca a procesión dende San Francisco. Está encabezada polo chamado "Beso de Judas". Son especialmente recoñecibles as súas túnicas e carapuchas vermellas e brancas.
• 00:30 h: "Procesión da Misericordia". Na madrugada do Xoves ao Venres Santo sae esta procesión que comeza o seu percorrido na Capela da Misericordia. Só contén dous pasos: "Santísimo Ecce-Homo de la Misericordia" e "Nuestra Señora la Santísima Virgen de la Clemencia".
Procesións de Venres Santo en Viveiro: 29 marzo 2024
• 10:00 h: “Procesión do Encontro”. É unha das procesións máis vistosas. Imaxes articuladas escenifican as tres caídas de Xesús no camiño ao Monte Calvario e o encontro con María, San Xoán e a Verónica.
Ás 12:00 h, terá lugar o "Sermón das Sete Palabras".
Xa pola tarde, ás 18:30 h, procederase no atrio de Santa María ao "Desencravo" e, tras este simbólico acto, arrinca a "Procesión do Santo Enterro".
• 19:30 h: "Procesión do Santo Enterro". Parte da igrexa de Santa María del Campo. Vai encabezada pola Cruz Procesional, do século XVI e elaborada en prata. Tras ela, as imaxes de "María Magdalena", "San Juan", "Santísimo Cristo Yacente" e a "Virgen de la Soledad".
• 22:00 h: "Procesión da Paixón". Tras o "Prendemento" (que repite, pois tamén sae en procesión o Xoves Santo), colócase "Las Siete Palabras", unha escultura de considerable tamaño que se porta un tramo a pé e outro sobre rodas. Séguena "La Piedad" e "María al pie de la Cruz".
• 00:30 h: "Procesión da Soidade" ou “Os Caladiños”. Tras o Sermón da Soidade, na madrugada do Venres ao Sábado Santo, sae a procesión máis silenciosa de todas, coñecida popularmente como "Os Caladiños". Nela, "A Dolorosa" é acompañada por cidadáns portando candeas. Termina co canto popular da salve.
Procesións de Sábado Santo en Viveiro: 30 marzo 2024
• 19:30 h: "Procesión da Esperanza da Resurrección". É unha das procesións máis novas, xa que se realiza só dende 2010. A protagonista é a "Virgen de la Esperanza", portada pola "Hermandad de Mujeres de la Santa Cruz", ataviadas de verde e branco.
Procesións de Domingo de Pascua en Viveiro: 31 marzo 2024
• 12:00 h: "Procesión do Encontro de Resurrección". É unha das máis concorridas e coñecidas. Corre a cargo da "Ilustre y Venerable Cofradía del Santísimo Rosario" e o seu itinerario vai dende a igrexa de Santa María del Campo á Praza Maior, lugar do "Encontro". Acompáñaa unha coral polifónica.
• 20:30 h: "Procesión do Vía Lucis". Tras a misa, a "Procesión do Vía Lucis" pon punto e final ao calendario de procesións da Semana Santa de Viveiro. Celebra a Resurrección de Cristo, polo que os seus integrantes xa non visten capirote e van de branco.
Pasos das procesións da Semana Santa de Viveiro
Os pasos das procesións de Semana Santa de Viveiro son auténticas obras de arte de imaxinería e ourivaría.
Hai imaxes do século XV e do século XVII, moitas delas de autores descoñecidos.
Entre as que si teñen autor recoñecido destacan os "Ecce-Homo", como o de "Corazón de Jesús", e, sobre todo, a imaxe de "Oración en el Huerto", atribuída a Gregorio Fernández.
E entre os artistas, nomes como José Tena, Modesto Quilis, José Rivas ou Franciso Romero.
Todo iso contribúe a gozar dunha celebración cuxa historia vén de lonxe.
Historia da Semana Santa de Viveiro
A Semana Santa de Viveiro é unha das celebracións relixiosas máis antigas de Galicia.
As súas orixes remóntanse ao século XIII. Por aquel entón, asentáronse na localidade ordes mendicantes de dominicos e franciscanos que transmitían aos veciños a Paixón de Cristo.
Esa primeira tradición oral foi converténdose en pequenas procesións de fieis e devotos.
Ata que chegaron as confrarías, e con elas a Semana Santa de Viveiro experimentou un máis que notable auxe.
Confrarías da Semana Santa de Viveiro
Son oito as confrarías que participan na Semana Santa de Viveiro.
As máis antigas, ambas as dúas de orixe dominico, son: "Venerable Orden Tercera Franciscana" e "Ilustre y Venerable Cofradía del Santísimo Rosario". A elas débese a organización da celebración durante séculos.
A partir dos anos 40, empresarios locais metéronse de cheo na celebración e a Semana Santa de Viveiro viviu un revulsivo que se traduciu, entre outras cousas, na creación de catro novas confrarías: "Cofradía del Santísimo Cristo de la Piedad", apoiada polo sacerdote D. Francisco Fraga; "Hermandad del Prendimiento", constituída por empregados e estudantes; "Hermandad de las Siete Palabras", vinculada ao Sermón das Sete Palabras; e "Hermandad de Santa Cruz", formada só por mulleres.
En 1989, os vivairenses da diáspora crearon a súa propia confraría: "O Nazareno dos de Fóra".
A última confraría en sumarse a esta listaxe, xa no século XXI, foi a "Cofradía de la Misericordia", centrada na imaxe do "Santísimo Ecce Homo".
Estas Confrarías e Irmandades que compoñen a Xunta de Confrarías de Viveiro encárganse cada ano de organizar a Semana Santa de Viveiro.
E, aínda que o máis coñecido son as procesións e actos litúrxicos, hai outras actividades vinculadas á celebración que tamén teñen gran interese.
Axenda de actividades na Semana Santa de Viveiro
A tradición da música como fiel acompañante dos actos da Semana Santa deu pé ao "Concurso de Composición de Marchas Procesionales".
Na súa segunda edición, a de 2024, premiou a "Marcha Ecce-Homo de los Franceses", de Miguel Ángel Ruiz.
Ademais, podes descubrir a Semana Santa de Viveiro en calquera momento do ano grazas á "Exposición Permanente da Semana Santa de Viveiro".
Está aberta ao público no claustro do convento de San Francisco e nela móstranse pasos, imaxinería e valiosos elementos de arte sacra pertencente ás diferentes etapas históricas da celebración da Semana Santa en Viveiro.
Do Venres de Dores ao Domingo de Resurrección, Viveiro vive a paixón da Semana Santa. Así que, en 2024, é do 22 ao 31 de marzo cando tes a oportunidade de gozar das famosas procesións da Semana Santa de Viveiro.
Fonte imaxe cabeceira: Semana Santa de Viveiro