Son moitas as festas que en xullo enchen as vilas e as cidades de Galicia. Pero en Betanzos conmemoran unha feira con máis de seis séculos de historia. É a Feira Medieval de Betanzos 2024, do 11 ao 14 de xullo. Durante catro días, a vila coruñesa engalánase con postos e actuacións artísticas que fan viaxar a veciñanza e os visitantes máis de 600 anos atrás. Consulta aquí o programa da Feira Medieval de Betanzos 2024 para saber os horarios, datas e actividades.
A Feira Franca Medieval de Betanzos celébrase dende 1998 e nace para lembrar e revivir a feira que tiñan nesta cidade durante o mes de novembro nos séculos XIV e XV. Para iso, as rúas e os balcóns dos edificios do casco histórico decóranse con teas e con estandartes que representan os escudos das familias de Betanzos do baixo medievo.
Programa da Feira Medieval de Betanzos 2024
Este ano é especial para todos os betanceiros e betanceiras, xa que se cumpren 25 anos da Feira Medieval de Betanzos 2024. As Vodas de Prata da feira celebrarase ampliando os días de festa, que serán do 11 ao 14 de xullo de 2024.
As representacións dos veciños fan da Feira Franca Medieval de Betanzos unha das máis peculiares e interesantes de todo o panorama festivo galego. Pero hai moitos máis eventos dos que gozar na centenaria vila betanceira.
O Concello de Betanzos prepara para este 25ª aniversario da Feira Medieval de Betanzos 2024 catro representacións doutros tantos episodios que marcaron a historia da vila. Para isto buscáronse 150 voluntarios para completar o reparto:
-
a Entrada do Señor de Andrade
-
a Batalla das Figueiras ou o Tributo das Cen Doncelas
-
a Revolta Irmandiña
-
a Expulsión dos Leprosos
O Concello tamén ampliará este ano o espazo da feira por todo o casco histórico, incorporando algunhas rúas nas que ata o de agora non había postos, como a rúa Travesa na zona máis ampla. Segundo o propio Concello, para os postos presentáronse 365 solicitudes e, aínda que non se aprobarán todas por motivos de espazo, este ano será o que máis postos teña.
Velaquí o programa da Feira Franca Medieval de Betanzos 2024:
Xoves, 11 de xullo
- 15:00 h.: Durante todo o día haberá ambiente musical a cargo de Acibreira, os Brincadeiros e O Fauno. Tamén haberá exhibicións de cetrería na Rúa Nova.
- 18:00 h.: Apertura dos postos de artesanía.
- 18:00 h.: Apertura do Recuncho Infantil na Praza dos Irmáns García Naveira (ata as 22:00 h.) e da zona dos Obradoiros Demostrativos de todos os oficios tradicionais no cantón de Claudino Pita.
- 20:30 h: Danzas Gremiais de Betanzos. Na Praza dos Irmáns García Naveira.
- 22:30 h.: Espectáculo de Lume a cargo do grupo Yemaya na Praza da Constitución.
Venres, 12 de xullo
- 11:30 h.: Apertura das paradas. Durante todo o día haberá espectáculos de malabares, música e teatro a cargo de Acibreira, os Brincadeiros, O Fauno e Troula Animación. Tamén haberá exhibicións de tiro con arco na igrexa de Santa María e de cetrería na Rúa Nova.
- 11:30 h.: Apertura do Recuncho Infantil na Praza dos Irmáns García Naveira (ata as 14:00 h.) e da zona dos Obradoiros Demostrativos de todos os oficios tradicionais no cantón de Claudino Pita.
- 12:00 h.: Comezarán os pasarrúas de Acibreira e do Fauno.
- 18:00 h.: Apertura das paradas.
- 18:00 h.: Apertura do Recuncho Infantil na Praza dos Irmáns García Naveira (ata as 22:00 h.) e da zona dos Obradoiros Demostrativos de todos os oficios tradicionais no cantón de Claudino Pita.
- 19:30 h.: Actuación de Kote Malabar na Praza da Constitución.
- 21:00 h.: Representación da chegada do señor de Andrade á Praza da Constitución. Ao remate dará lectura ao pregón José Raimundo Núñez-Varela e Lendoiro, historiador e Cronista oficial de Betanzos, que inaugurará oficialmente a feira.
- 00:00 h.: Na Praza da Constitución, espectáculo Fire Performance da compañía Hípica Celta.
Sábado, 13 de xullo
- 11:30 h.: Apertura das paradas. Durante todo o día haberá espectáculos musicais de Acibreira, os Brincadeiros, O Fauno e La Recua. Tamén haberá exhibicións de tiro con arco na igrexa de Santa María e de cetrería na Rúa Nova.
- 11:30 h.: Apertura do Recuncho Infantil na Praza dos Irmáns García Naveira (ata as 14:00 h.) e da zona dos Obradoiros Demostrativos de todos os oficios tradicionais no cantón de Claudino Pita.
- 12:00 h.: Desfile de músicos, humoristas e malabaristas e representacións teatrais co grupo La Recua.
- 12:30 h.: Na Praza da Constitución, actuación do Mago Gonzálvez.
- 12:30 h.: Actuación de Kote Malabar na Praza da Constitución.
- 13:30 h.: Representación na Praza da Constitución da chegada dos mouros para esixir á veciñanza betanceira as súas doncelas para que as entreguen ao Califa de Córdoba.
- 17:00 h.: Apertura das paradas.
- 18:00 h.: Apertura do Recuncho Infantil na Praza dos Irmáns García Naveira (ata as 22:00 h.) e da zona dos Obradoiros Demostrativos de todos os oficios tradicionais no cantón de Claudino Pita.
- 19:00 h.: Representación da Revolta Irmandiña co pregón do comerciante Afonso de Carballido. Ao remate, actuación do grupo Azougue da Escola Municipal de Folclore de Betanzos.
- 20:00 h.: Actuación de Kote Malabar na Praza da Constitución.
- 00:00 h.: Na Praza da Constitución, espectáculo de pirotecnia, zancos e lume a cargo do grupo de teatro La Recua.
Domingo, 14 de xullo
- 11:30 h.: Apertura das paradas. Durante todo o día haberá espectáculos musicais de Acibreira, os Brincadeiros, O Fauno e La Recua. Tamén haberá exhibicións de tiro con arco na igrexa de Santa María e de cetrería na Rúa Nova.
- 11:30 h.: Apertura do Recuncho Infantil na Praza dos Irmáns García Naveira (ata as 14:00 h.) e da zona dos Obradoiros Demostrativos de todos os oficios tradicionais no cantón de Claudino Pita.
- 12:30 h.: Actuación de Kote Malabar na Praza da Constitución.
- 12:30 h.: Na Praza da Constitución, actuación do Mago Gonzálvez.
- 13:30 h.: Representación da expulsión dos leprosos da Praza dos Irmáns García Naveira.
- 17:00 h.: Apertura das paradas.
- 18:00 h.: Apertura do Recuncho Infantil na Praza dos Irmáns García Naveira (ata as 22:00 h.) e da zona dos Obradoiros Demostrativos de todos os oficios tradicionais no cantón de Claudino Pita.
- 18:00 h.: Torneo Medieval a cabalo na Praza dos Irmáns García Naveira con exhibición de cabaleiros e cetrería. Tamén haberá espectáculo de danza coa escola de baile Danzarte.
- 20:00 h.: Actuación de Kote Malabar na Praza da Constitución.
- 20:00 h.: Na Praza da Constitución, actuación do Mago Gonzálvez.
- 23:00 h.: Danzas mouras.
Actividades destacadas da Feira Medieval de Betanzos 2024
Os actos máis populares e vistosos da Feira Medieval de Betanzos 2024, que tamén a diferencian doutras feiras medievais, son a interpretación de escenas que marcaron o desenvolvemento e a cultura da vila.
Entre os días 11 e 14 de xullo deste ano estarán representadas escenas da propia historia betanceira e faise coa colaboración e coa participación, case exclusivamente, das asociacións e dos habitantes de Betanzos. É dicir, son os propios veciños e veciñas os que actúan como actores e actrices, sen que en ningún momento participe ningunha compañía de teatro profesional.
Son moitos os momentos que se representan durante os catro días de xullo. Comezando pola chegada do Señor de Andrade á cidade, que fai referencia a dous momentos importantes da historia da cidade: a concesión a Betanzos no ano 1465 do título oficial de cidade e a concesión no ano 1467 do privilexio de poder celebrar unha Feira Franca todos os anos en novembro.
A "Batalla de Figueiras"
Este ano, de forma especial, debido a que se cumpren 25 anos da Feira Medieval de Betanzos, serán catro e non tres as representacións históricas ás que o público asiste masivamente. A primeira delas, a pesar de non corresponder á época exacta na que se centra a feira, é a “Batalla das Figueiras”.
Esta actuación é moi importante porque representou unha das primeiras actuacións en Galicia da Reconquista. Ocorreu a mediados do século VIII e representa a negativa dos nobres e dos plebeos a entregar ás tropas do rei musulmán Mauregato as cen doncelas que lle esixían cada ano.
A negativa deu lugar a unha cruenta batalla na que venceron os betanceiros, empregando todo tipo de aparellos como armas, incluso pólas de figueira, polo que esta se coñece como a Batalla das Figueiras.
Pero a representación non é só a batalla entre ambos os dous bandos, senón tamén a súa negociación e os bailes mouros típicos daquela época para recibir ás tropas musulmás.
A “Revolta Irmandiña”
A “Revolta Irmandiña” é outra das representacións que máis público atrae na Feira Medieval de Betanzos 2024. Tenta representar como os habitantes de Betanzos e da súa comarca se rebelan contra o señor feudal da época, o famoso Nuno Freire de Andrade "O Malo", pola excesiva dureza coa que trataba os seus vasalos.
Esta revolta foi dirixida por Alonso de Lanzós que encabezou un ataque contra o castelo do señor feudal, situado en Pontedeume.
A expulsión dos leprosos
O último día da feira, o domingo 14 de xullo, ten lugar quizais a escena máis elaborada e complexa de todas, na que se recrea a peste e as enfermidades que asolaron a cidade en 1381, e que conclúe cunha representación da expulsión dos leprosos da cidade.
A escena represéntase co traslado dunha impresionante parella de bois que tiran dun carro que transporta os leprosos para expulsalos da cidade e como os propios enfermos tentan fuxir polo camiño e son detidos polos veciños.
Os enfermos son expulsados dos límites da cidade en dirección ao barrio da Magdalena onde se atopaba nese momento unha colonia de leprosos.
A historia da Feira Medieval de Betanzos
A historia da primeira feira de Betanzos remóntase varios séculos atrás. Todo naceu por un favor que o rei Enrique IV lle concedeu á cidade de Betanzos, que foi a autorización para celebrar unha feira anual de trinta días de duración, libre de impostos, tributos e alcabalas.
Enrique IV indicou que esta feira debía celebrarse entre o 1 e o 30 de novembro, e foi formalizada por carta de privilexio en 1467 e confirmada polos Reis Católicos o 12 de abril de 1475, en Valladolid.
Esta feira celebrouse ata finais do século XVIII, sendo un evento comercial e social de grande importancia, non só para a vila, senón tamén para todo o Reino de Galicia.
Visto todo o que ofrece a Feira Medieval de Betanzos 2024, non queda máis que buscar un oco nas nosas axendas para visitar a vila betanceira e gozar da súa gastronomía, da súa música e das representacións históricas entre o 11 e o 14 de xullo deste ano.
Fonte imaxe de cabeceira: Feira Franca Medieval de Betanzos.