A estas alturas, ninguén dubida da beleza e da variedade tanto do patrimonio natural como arquitectónico de Galicia. E se algún edificio chama a atención pola súa maxestosidade, son os castelos. Hoxe imos seleccionar para ti os principais castelos en Galicia, moitos medievais. Tamén che contamos os castelos en Galicia para visitar, porque na maioría podes entrar e, nalgúns casos, pasar unha noite entre os seus muros. Aquí atoparás os seus horarios e restricións.
Castelo do Conde de Lemos (Castro Caldelas - Ourense)
O castelo do Conde de Lemos é un dos castelos medievais en Galicia situado na localidade ourensá de Castro Caldelas e foi a fortaleza máis importante da Ribeira Sacra e tivo un papel moi activo e relevante na Revolta Irmandiña.
O castelo foi o fogar de exércitos, lexións militares e ordes de monxes guerreiros que deixaron as súas pegadas na edificación, aínda visibles nos escudos de armas.
O castelo ten planta poligonal e dúas liñas de muros. A construción interior consta de dúas grandes torres de vixía, a norte é a torre da homenaxe que ten tres plantas e terraza, unidas por un corpo de pazo con garitas circulares nas esquinas.
A Casa de Alba foi a propietaria do castelo ata finais do século XX. No ano 1991 os duques cedéronlle o usufruto ao Concello de Castro Caldelas para uso cultural ou benéfico. O Concello creou na fortaleza un centro cultural con biblioteca, sala de conferencias, sala de exposicións e un museo etnográfico.
Para todos aqueles que queiran visitar o Castelo do Conde de Lemos, a entrada ten un prezo de 2€ e está aberto todos os días de 11:00 a 14:00 horas e de 17:00 a 20:00 horas.
Castelo de Vimianzo (Vimianzo - A Coruña)
O castelo de Vimianzo foi construído entre finais do século XII e principios do XIII pola familia Mariño de Lobeira. Da primitiva fortaleza só quedan os restos do que podería ser un torreón, no actual patio de armas.
A principios do século XV este castelo medieval de Galicia pasou a mans da familia Moscoso, e dende entón foi obxecto de duras disputas por parte do arcebispo de Santiago e da familia dos Moscoso.
O castelo de Vimianzo é actualmente un museo de artesanía. Nel pódense atopar palilleiras, cesteiros ou artesáns do liño facendo o seu traballo en directo. Nas súas salas de exposicións hai un sinfín de obxectos feitos a man en prata ou coiro, olería, encaixe, maquetas...
A primeira fin de semana de xullo en Vimianzo celébrase o Asalto ao Castelo, onde se lembran as Guerras Irmandiñas. Milleiros de persoas reúnense cada ano no municipio coruñés para escenificar as revoltas.
Se queres afondar máis na historia do castelo medieval de Vimianzo ou nas horas de visita, aquí cho contamos todo.
Castelo de Doiras (Cervantes - Lugo)
O castelo de Doiras é unha fortificación medieval situada na parroquia de Vilarello, no concello lucense de Cervantes, a máis de 1.000 metros de altitude. Atópase nun outeiro á beira do río Cancelada, no corazón da Serra dos Ancares.
Construíuse na segunda metade do século XV, para defender a entrada en Galicia do Camiño de Santiago, na antiga calzada romana que unía Astorga con Lugo.
O seu propietario era o Conde de Grajal de Campos, que ata 1.909 tiña tamén o título de Señor de Cervantes. Ten un solitario torreón e os seus muros, de 8 metros de altura, alcanzan os 16 metros na súa torre almenada. Actualmente, é propiedade da Fundación Xosé Soto de Fión.
As dificultades de acceso fan deste castelo de Galicia unha das fortalezas máis inexpugnables. É propiedade privada e non se permiten visitas ao interior.
Castelo de Soutomaior (Soutomaior - Pontevedra)
Situado a uns 119 metros sobre o nivel do mar, o castelo de Soutomaior érguese no territorio enmarcado polo val do río Verdugo, dende a súa confluencia co Oitavén ata a súa desembocadura na enseada de San Simón, en Arcade.
Este castelo en Galicia pasou por moitas etapas dende a súa construción no século XII. Foi un centro do poder feudal, escenario de batallas, unha residencia nobre de verán e, na actualidade, un monumento público que se pode visitar cun Xardín de Camelias de Excelencia Internacional.
Sufriu varias reconstrucións e rehabilitacións para conformar a súa arquitectura actual. A orixe da fortaleza remóntase ao reinado de Afonso VII, cando se construíu unha estrutura militar e defensiva.
O castelo evolucionou de torre de defensa a fortaleza con dobre recinto amurallado no século XV. A súa figura central naquela etapa era Pedro Álvarez de Sotomayor, máis coñecido como Pedro Madruga. Durante a revolta campesiña dos Irmandiños foi case destruído e o fidalgo interveu para reconstruílo, adaptándoo tamén ao uso de armas de fogo.
Nos séculos seguintes a fortaleza experimentou un longo declive debido en gran parte a disputas familiares.
Para as visitas guiadas ao castelo de Soutomaior recoméndase adquirir entradas con antelación.
Se prefires visitar o castelo pola túa conta tamén é posible. Podes mercar as entradas na páxina web ou presencialmente na taquilla (non se aceptarán pagos en efectivo). Os horarios varían segundo o visites en tempada de inverno ou de verán, podes consultalo na páxina web.
Castelo de Pambre (Palas de Rei - Lugo)
Constitúe unha das fortalezas máis representativas da arquitectura militar galega xa que é a única que sobreviviu ás Revoltas Irmandiñas de 1.467. O castelo de Pambre está situado en Palas de Rei, en Lugo, e foi construído no século XIV.
Ten planta cadrada, os extremos da súa muralla están rematados por catro torres. No seu interior atópase o torreón, de 11 metros de altura e tres plantas, dende onde se goza dunhas espectaculares vistas da comarca da Ulloa e do río Pambre.
Tras sobrevivir á Gran Guerra Irmandiña, o castelo desempeñou diferentes funcións como centro de custodia do Camiño de Santiago, lugar de recadación de impostos e centro de explotación agraria.
Este castelo de Galicia foi recentemente restaurado e aberto ao público, acollendo unha exposición que permite coñecer o monumento no seu contexto.
O castelo de Pambre está aberto ao público para a súa visita, non é necesaria cita previa e o seu horario é de 10:00 a 16:30 horas no inverno e ata as 19:00 horas no verán. Ademais, pódense reservar visitas en grupo. Para máis información visita a súa páxina web.
Castelo de Santa Cruz (Oleiros - A Coruña)
O castelo de Santa Cruz construíuse no século XVI co obxectivo de completar o sistema defensivo da baía coruñesa, tras o ataque da Armada Inglesa comandada por Sir Francis Drake ao porto da Coruña.
Este castelo de Galicia atópase nun illote da ría da Coruña, ao que se accede por unha pasarela peonil de madeira.
Tras perder a súa función estratéxica pasou a ser, no século XIX, a residencia da filla da escritora Emilia Pardo Bazán. É nesta época cando se realiza a reconstrución das estancias do castelo, dándolle ao edificio central a forma de pazo tal e como o coñecemos na actualidade. Trala morte da Condesa foi doada, en 1938, a Armas de Cabalería, pasando a ser residencia de verán para orfos militares ata 1988.
A planta alta do castelo de Santa Cruz pódese visitar de luns a venres en horario de 8:00 a 15:00 horas (excepto festivos) e a planta baixa, dedicada a exposicións, tamén se pode visitar de martes a sábado, con horario variable en función da estación do ano. Máis información na páxina web.
Conta con visitas guiadas para grupos de entre 10 e 25 persoas, máis amplas, polos arredores do castelo e custa 3€ por persoa. Podes informarte aquí.
Castelo de Maceda (Maceda - Ourense)
Esta fortaleza está situada preto do Alto do Couso. Construíuse nunha encrucillada que sería a semente do que hoxe é o concello de Maceda.
A súa orixe remóntase aos últimos anos do século XI, cando se iniciou a Torre da Homenaxe, posiblemente por orde real. Posteriormente, este castelo medieval de Galicia e os seus dominios foron doados en dote a María Fernández, filla do conde de Trava e da condesa de Portugal, con motivo do seu matrimonio con Xoán Ares de Novoa.
Durante a Revolta Irmandiña o castelo de Maceda foi atacado e arrasado. No século seguinte pasou a mans da familia Tabuada, e así a do pazo Fefiñáns de Cambados.
Hai pouco máis de vinte anos o castelo medieval estaba en ruínas. A Xunta de Galicia e o Concello de Maceda realizaron diferentes obras de adaptación ata converterse en aloxamento hoteleiro. Hoxe converteuse no Hotel Monumento Castelo de Maceda, dando a posibilidade de durmir e gozar dunha estancia nun castelo medieval.
Castelo de Sobroso (Mondariz - Pontevedra)
Castelo medieval en Galicia situado en Villasobroso, no concello de Mondariz.
En 1117, Urraca I foi cercada neste castelo polos partidarios do seu fillo e da súa irmá Teresa de León, pero conseguiu fuxir e regresar a Compostela, tal e como conta a Historia de Compostela.
O castelo de Sobroso practicamente destruído en 1467 durante as Guerras Irmandiñas e posteriormente reconstruído no século XV por Pedro Madruga. No século XVII foi abandonado, caendo en ruína co paso dos anos. En 1923 foi adquirido por Alejo Carrera Muñoz, veciño de Villasobroso, quen comezou a restauralo. No ano 1981 o Concello de Ponteareas mercoullo aos seus herdeiros para rematar de restauralo e crear un museo histórico e etnográfico da comarca do Condado.
Pódese visitar castelo de Sobroso, cunha tarifa xeral de 4€ (con algúns descontos específicos) e está aberto todo o ano (só se acepta o pago con tarxeta). Para informarse podes ir á súa páxina web.
Castelo de San Filipe (Ferrol - A Coruña)
É a construción militar máis importante de Ferrol. Situado fronte ao castelo da Palma (en Mugardos) e ao desaparecido castelo de San Martiño, as tres fortificacións fixeron inexpugnable a ría de Ferrol.
No ano 1557 iníciase a construción do castelo, patrocinada por Filipe II, de quen toma o seu nome. O edificio que hoxe se conserva é do século XVIII, momento no que foi remodelado polo enxeñeiro Francisco Montaigú, que se encargou de proxectar unha hornacina, o foxo e o proxecto da porta principal.
O acceso ao castelo de San Filipe é gratuíto, todos os días da semana, festivos incluídos, de 10:00 a 14:00 horas e de 16:00 a 20:00 horas. Para máis información consulta a súa páxina web.
Castelo dos Condes de Sarmiento (Ribadavia - Ourense)
O castelo dos Condes Sarmiento de Ribadavia son as ruínas da que foi residencia da familia Sarmiento. Antiga fortificación nun promontorio á beira do río Avia foi residencia dos condes de Ribadavia ata o século XVII.
No lugar que hoxe ocupa o castelo situouse ata o século XV a capela prerrománica de San Xes de Francelos, que foi trasladada ás inmediacións da vila, na parroquia de Francelos.
Tamén existiu unha casa-torre na que residía dende 1375 D. Pedro Ruiz Sarmiento, a quen Enrique II concedeu o Señorío de Ribadavia. Durante este século iniciouse a construción do castelo que rematou no século seguinte, interrompéndose a súa construción en varias ocasións. No século XVII o castelo foi abandonado.
No século XX construíuse un auditorio ao aire libre no interior do recinto amurallado onde se celebra a Mostra de Teatro Abrente de Ribadavia no mes de xullo.
Hai visitas guiadas ao castelo dos Condes Sarmiento polo módico prezo de 3,5€ (os menores de 16 anos entran gratis cun adulto) con saída dende a Oficina Municipal de Turismo. Para máis información sobre os horarios, non dubides en consultar a súa páxina web.
Castelo de Monterreal (Baiona - Pontevedra)
O castelo de Monterreal atópase no Monte Boi, tamén coñecido como Monterreal, e é unha fortaleza do século XII, que foi rematada no século XVI. Ocupa aproximadamente 18 hectáreas e está rodeada por un impoñente muro de 3 quilómetros de lonxitude, construído entre o século XI e o XVII.
Monterreal foi un punto importante onde, ao longo dos séculos, se formou a defensa marítima das Rías Baixas. A transformación da fortaleza en vila debeuse a que os Reis Católicos lle concederon a respectiva “Carta de puebla”.
O aspecto actual deste castelo de Galicia procede da reconstrución realizada no século XVI por Diego Sarmiento de Acuña, conde de Gondomar, quen o rebautizou como castelo de Monterreal.
Na súa estrutura pódense distinguir dous períodos, o medieval e o renacentista, aínda que no lugar xa existía un castro no século II a.C. C.
Dende 1966 o recinto alberga un Parador Nacional, o Parador do Conde de Gondomar. No seu conxunto pódese visitar o interior da zona amurallada sen problema.
Castelo de Monterrei (Verín - Ourense)
O castelo de Monterrei está considerado como unha fortaleza-pazo e está situado na parroquia de Santa María de Monterrei, nun outeiro que domina o val do río Támega e é unha das fortalezas mellor conservadas de Galicia.
A fortaleza sitúase sobre os restos do Castro Baroncelli ou Baroncelle, e ao longo da súa historia, no seu complexo estratéxico, asentáronse algunhas das máis poderosas linaxes como os Romay, os Ulloa, os Zúñiga, os Viedma, os Fonseca, os Acevedo. ou os Duques de Alba.
O castelo, na súa actual configuración primaria, sería reconstruído no século XII por Alfonso Henríquez, neto do rei Afonso VI de León e Castela, que en 1139 sería coroado primeiro rei de Portugal, pero pasaría rapidamente ao reino de León e Castela coa sinatura do Tratado de Tuy en 1137.
Este castelo en Galicia consta de tres recintos amurallados nun longo outeiro. O primeiro alberga na actualidade o Parador Nacional de Verín, e entre este e o centro consérvase un cruceiro do século XVII.
Ao segundo recinto accédese por unha porta flanqueada por dous corpos de garda con ocos. Ao último recinto accédese por unha porta con arco apuntado formado por grandes dovelas.
Como vedes, Galicia está chea de castelos medievais que podes visitar e coñecer a súa historia, xa sexa grazas ás súas instalacións con visitas guiadas ou grazas aos paradores instalados no seu interior. Anota ben todos os horarios e non dubides en coñecelos de primeira man.
Fonte imaxe de cabeceira: Turismo de Galicia.